Als je moest kiezen tussen succes of geluk, wat is dan je antwoord? Volgens Zarissa Windzak (Paramaribo, ‘87) leven we in een prestatiemaatschappij en is het meer dan duidelijk waarvoor we kiezen. We zeggen geluk, maar we willen meer likes, meer volgers en meer moni. Ook zij schoof haar geluk aan de kant voor meer salaris en promotie. Maar dat is nu verleden tijd. In haar persoonlijke verhaal, neemt ze ons mee in haar zoektocht naar meer geluk en meer positiviteit.
Schaduw
Op de middelbare school deed ik mee aan een schoolverkiezing. Het was voor het studentenbestuur. Maar ik werd niet gekozen. Mijn medestudenten vonden mij niet capabel genoeg. Ik verloor en was er kapot van. Niemand keek op naar mij. Ik stond uit het voetlicht, helemaal achterop in de schaduwen. Toch stond ik op de eerste rij om het succes van mijn tegenstander mee te maken. Hij was knap, populair en zat goed in de centen. Iedereen wist dat hij tijdens de pauze af en toe een broodje of drankje sponsorde voor een ander. Vanaf dat moment had de betekenis van succes duidelijke vormen aangenomen voor mij; hard blijven werken, totdat de mensen ook zouden opkijken naar mij. En op een dag zou ik ook kunnen zeggen dat ik het had gemaakt.
Zo gezegd, zo gedaan. Totdat ik een paar maanden geleden mijn ontslag indiende. Na jaren kapot werken, wist ik niet meer waarom of waarvoor ik het deed. Om de rekeningen te betalen ja, maar dat kon ik ook zonder al die extra moeite. Ik werkte op een ritme waar ik steeds probeerde het maximale van mezelf te geven. Wanneer ik dan eens een dagje minder presteerde, voelde ik alsof ik ergens in tekort schoot. Was ik ziek thuis, dan dook het schuldgevoel op omdat ik mijn collega’s in de steek liet. Ik danste op een zijden draad, en tartte een burn-out. Zelfs tijdens mijn opzegtermijn maakte ik nog overuren, ik deed weekendwerk en nam actief deel aan brainstormsessies om het bedrijf, dat ik zou verlaten, verder te doen groeien. ‘Wat kan het je nog schelen?’ vroeg een collega. Er schoten meteen tientallen antwoorden door mijn hoofd: Het ligt niet in mijn aard om half werk te doen. Mijn reputatie als harde werknemer wil ik niet aan diggelen slaan in die laatste zes weken. Het is voor mij niet zo evident om de knop gewoon uit te zetten. En ik wil met een tevreden gevoel vertrekken.
Vastberaden
Waarom ging ik toch tot het uiterste? Ik weet het intussen wel. Ik had iets te bewijzen. Ik zou iedereen laten zien dat ik niet gewoon een zwarte vrouw ben met een bigi mofo. Ik zou ze laten zien dat de vooroordelen dat buitenlanders lui zijn, op niets slaan. En ook al is iedereen vervangbaar, ik zou tonen dat ik onvervangbaar was. Waar was ik toch mee bezig? Ik deed het zonder er bij na te denken. Ik had de lat voor mezelf zo hoog gelegd, dat ik niet tevreden kon zijn met goede prestaties. Het moésten de beste prestaties zijn. Het was alsof de schoolverkiezingen nooit geëindigd waren. En ik leek wel vastberaden als winnaar uit deze race des leven te komen. Maar tijd is een luxe wanneer de trein naar succes het station verlaat.
Geluk betekende voor mij: een nieuwe wagen, de perfecte man, een verre reis en een groot huis. Maar om dat te kunnen bereiken moest ik succesvol zijn. Ik moest genoeg geld verdienen om mezelf geluk te veroorloven. Ik ben dus gaan denken dat geld, roem en respect automatisch geluk met zich meebrengen. Als kind droomde ik af en toe ook over rijkdom. In de vriendenboekjes heb ik wel eens op de vraag ‘Wat wil je later worden?’, gretig ‘rijk worden’ neergepend.
Zarissa woont samen met haar man en hun zoontje in België
Trein naar succes
Om dit te bereiken, plaatste ik mijn mentale welzijn even op een zijspoor. Ik ruilde de kostbare tijd met familie in voor meer overuren, een prestatiebonus en respect van mijn collega’s. Ik zat daar lekker in mijn trein naar succes en passeerde dus enkele stations. ‘Dit komt goed. Ik doe dit en dat en ik krijg daar zo en zo voor terug. En wanneer ik zo doe kan die trein misschien nog sneller,’ dacht ik keer op keer. De Intercity verandert in een Thalys. Die alles voorbijzoeft en binnen mum van tijd mijn eindbestemming bereikt. Dan denk ik: ay, mi doro. Nu heb ik het gemaakt! Ik stap uit en geef iedereen een handdruk. Ik krijg nog een paar schouderklopjes toe. Na het innen van de complimenten en felicitaties, vertrekt iedereen braaf terug naar zijn eigen perron en ik sta daar alleen met mijn geluk; die nieuwe wagen, de perfecte man, een verre reis en een mijn eigen huis. Ik heb mijn bagage mee, maar dat is het dan ook. Niemand die mij opwacht, geen leuke herinneringen van de treinreis en geen kracht om nog een station verder te gaan.
Uitstappen
Wat ben ik blij dat ik uit die sneltrein ben gestapt. Ik ben van plan om vaker de fiets te pakken om zo op mijn eigen tempo te genieten van de reis. Zelfs nu ik kies voor mijn geluk, heb ik nog steeds die drang om mezelf te bewijzen. Dat zal stap voor stapje verdwijnen, door mijn betekenis van succes te veranderen. Ik wil niet dat de jaren voorbijvliegen zonder dat ik zelf goed door heb en dat mijn gezin daaronder lijdt. Ik wil terugkijken op mijn leven dat ik iets zinvols heb gedaan.
Wat voelt Zarissa zich ontzettend rijk als haar zoontje ‘s avonds voor bedtijd vraagt naar een brasa
Betekenis
Mijn betekenis van succesvol zijn heeft inmiddels een andere lading gekregen. Het is veranderd van geld verdienen naar meer tijd en energie voor mijn familie, reizen, uitstapjes maken, meer tijd voor mezelf, mentale rust, mooie herinneringen maken, een schrijfcursus volgen, gebroken banden met familie en vrienden weer te hechten, en doen waar ik zin in heb. Wat voel ik me ontzettend rijk als mijn zoontje ‘s avonds voor bedtijd vraagt naar een brasa. Ik voel me rijk als ik omringd word door mijn familie en we kunnen babbelen over de goede oude tijden. Ik voel me een multimiljonair bij elke spontane ‘ik hou van jou’, een rustige avond thuis met een goed boek op schoot of een avondje uit met mijn man. De mentale rust vind ik nu door dingen te doen waarvan ik echt gelukkig word. Net als Marie Kondo in haar boek ‘Opgeruimd’ aangeeft, stel ik mezelf steeds weer dezelfde vraag: Word ik hier echt gelukkig van? En als dat niet het geval is, ga ik daar niet meer mee verder. Ik volg mijn eigen weg en ik merk dat ik hierdoor echt meer tot rust kom.
Zarissa Windzak (Paramaribo, ‘87) woont met haar gezin in België. Zeven jaren geleden verhuisde ze met haar liefde en voor de liefde naar België. Nu heeft ze een baan waar ze gelukkig van wordt. Haar droom is een kinderboek uitgeven, als nalatenschap voor haar zoontje. Ze wil hem de wereld tonen. En om te beginnen met Suriname. ‘Ik wil hem meegeven dat hij zijn eigen weg mag uitstippelen. Dat begint bij kiezen voor jezelf en alles waar we geen geldwaarde op kunnen plakken: liefde, familie en gezondheid. En de beste manier om dat te leren, is door zelf het goede voorbeeld te geven,’ aldus Zarissa.
