LIEFDEVOL OPVOEDEN - Het is etenstijd. Een gelegenheid om met uw gezin gezellig tijd door te brengen. Voor velen van ons is dat een hele uitdaging. Maar door te investeren in harmonie creëert u meer rust en gezelligheid in uw gezin. Hoe zorgt u ervoor dat uw kinderen zonder problemen aan tafel schuiven? Hoe behoudt u uw positieve humeur? Pedagoog Joyce Dompig Vasilda geeft eenvoudige tips hoe we de kans op harmonie kunnen vergroten.
Etenstijd
‘Het eten is klaar. Komen jullie aan tafel noh,’ zegt moeder terwijl ze de pan bruine bonen op tafel zet. ‘Ik ben bij het laatste level. Nog even wachten,’ roept haar zoontje. Met zijn blik op zijn computerspel gericht. ‘Stop er onmiddellijk mee, of je gaat zonder eten naar bed. En ga je zusjes zeggen dat we gaan eten. Als ik zeg NU dan bedoel ik ook NU. Ik tel tot drie,’ en ze eindigt met een grote tyuri. Na een lange vermoeiende werkdag is ze nu eindelijk thuis, denkt moeder. Tijdens de vergadering heeft ze gepiekerd wat ze vandaag op tafel moet zetten voor haar gezin. Onderweg van werk naar huis is ze nog even bij de toko gestopt om cassavekroepoek te kopen. Daar houden haar kinderen zo van. Ze vraagt zich af waarom het nou altijd een gevecht is om de kinderen aan tafel te krijgen. Ze verlangt ernaar, dat wanneer ze het vuur uitdoet, en het eten eindelijk klaar is, haar kinderen naar haar toe rennen en aanvallen.
Ontspannen
Maar als ze eenmaal zitten is het gezellig. Met z’n allen aan tafel, geeft haar het gevoel bij elkaar te horen. Ze maakt dan ook altijd gebruik van de gelegenheid, om te verbinden. Dit doet ze door te praten. Over hoe de dag was, wat de kinderen hebben geleerd, over hoe ze zich voelen, enzovoort. En nog belangrijker, ze voelt zich ontspannen. Wanneer ze ontspannen is, slaapt ze beter. Wanneer ze beter slaapt, eet ze beter.
Uitdaging
Toch is het af en toe een hele uitdaging om het gezellig te houden. Soms loopt het uit op ruzie, waarbij ze de kinderen met een draai om hun oren, naar bed stuurt. Zonder eten. Dubbele straf. Als de ruzie hoog oploopt wordt de pollepel ineens voor meer doeleindes gebruikt dan opscheppen. Dan voelt moeder zich gestrest, machteloos, onbegrepen en schuldig. Het verpest haar hele humeur. Ze mist haar man, die zeven dagen per week avonddiensten draait. Ze vraagt zich af: ‘Is het eten niet lekker? Wat doe ik verkeerd? Zien ze dan niet hoeveel tijd, moeite en geld het mij kost om het eten te bereiden?’ Ze droomt van rust, harmonie en vrede in het gezin. Zodat ze na het eten nog energie heeft. En dat ze gezellig een spelletje met de kinderen kan doen.
Hieronder 10 TIPS voor meer harmonie in uw gezin:
1. SAMEN HET ETEN VOORBEREIDEN
De kinderen kunnen u bijvoorbeeld helpen met de kowsbanti wassen, de gropesi plukken, de aleisie uitlezen en koken, de uien te schillen, enzovoorts. Zorg er natuurlijk wel voor dat u een taak toewijst die bij de leeftijd van uw kind past. Uw 4-jarige kan nog niet overweg met een scherp mes, maar zal het leuk vinden om de ingrediënten uit de koelkast te pakken. En uw 10-jarige kan een ui snijden, terwijl u een pompoen schilt. Varieer ook met het geven van taken want zo leren ze verschillende handelingen. Dus laat uw kind bijvoorbeeld op maandag en dinsdag de tafel dekken, op woensdag en donderdag de tafel afruimen, op vrijdag en zaterdag het eten opscheppen en op zondag het gebed doen.
2. SAMEN BOODSCHAPPEN DOEN
Door samen boodschappen te doen, worden uw kinderen bewust van wat er allemaal gedaan moet worden voordat het eten op tafel staat. Ze leren hiermee ook dat het eten geld kost. Dus dat het niet opeten, zonde is van het geld, waar u zo hard voor werkt. Advies: Vraag aan uw kind om alle groenten die op het boodschappenlijstje staan op te zoeken, de boodschappenkar te duwen, alle bedragen bij elkaar op te tellen, enzovoort. Ook hier geldt dat u een taak toewijst die bij de leeftijd van uw kind past. En dat u varieert.
3. SAMEN EEN WEEK MENU MAKEN
Voordat u boodschappen gaat doen, kunt u natuurlijk ook eerst met uw kinderen een week menu samenstellen. Geef ieder kind de kans om een hoofdgerecht en toetje te kiezen. Zeg duidelijk tegen de kinderen dat wat ze kiezen, ze dan ook echt moeten eten. Zo leren ze de gevolgen van hun keuzes. Daarnaast is het eten voorspelbaar, uw gezin weet wat de pot schaft. U hoeft nu niet meer elke dag na te denken wat u gaat koken. En nog mooier, u slaat boodschappen in voor de hele week. Scheelt u weer tijd, die u kunt investeren in uw gezin.
4. MAAK ER GEEN PUNT VAN WANNEER ZE NIET WILLEN ETEN
Wanneer het u is gelukt om samen het eten voor te bereiden, en uw gezin eindelijk aan tafel zit, is het ook nog eens spannend om het gezellig te houden. Vooral wanneer uw kinderen niet willen eten. Wees ervan bewust dat het allerlei oorzaken kan hebben. Het hoeft dus niet perse te liggen aan het eten zelf. Misschien heeft uw kind een slechte dag gehad op school. Of zit niet lekker in zijn vel. Ga liefdevol met uw kind in gesprek. Dit kunt u doen door bijvoorbeeld te zeggen: ‘Ik zie dat je met het eten speelt. Dit geeft mij het gevoel alsof je niet wil eten. Klopt dit?’ Vervolgens luistert u op een liefdevolle manier naar het antwoord. Door begrip te tonen. Zonder irritatie. Zonder beschuldigingen. Niet op het eten hameren. Daarna kunt u zeggen: ‘Ik heb er veel moeite voor gedaan om te koken. Ik wil in ieder geval dat je een hap neemt en aan tafel blijft zitten.’ Op deze manier behoudt u de positieve sfeer. U maakt er geen punt van dat hij niet wil eten. Geef uw niet-etende-kind zo min mogelijk aandacht. Dit kunt u bijvoorbeeld doen door uw aandacht te richten op andere tafelgenoten. Uw kind dat wel wil eten, uw partner, enzovoort.
5. PRAAT OVER KOETJES EN KALFJES
Luchtige gesprekstof aan tafel geeft een ontspannen sfeer. Vooral na een lange school- of werkdag. Vraag uw kinderen wat ze op school hebben gedaan, met welke vriendjes ze hebben gespeeld, wat ze hebben geleerd, enzovoorts. Peil waarover de kinderen willen praten. Observeer ze. Ziet u dat uw kind ergens mee in zijn maag zit? Of wilt u toch een zwaarder onderwerp aansnijden? Doe dit dan na het eten. En neem uw kind apart. Ala nyan bun fu nyan, ma ala taki no bun fu taki. Op deze manier houdt u het gezellig aan tafel.
6. GEEF COMPLIMENTEN
Complimenteer uw kinderen dat ze goed hebben geholpen met het voorbereiden van het eten, dat ze de tafel mooi gedekt hebben, dat ze zo goed aan het eten zijn, enzovoorts. U geeft uw kind een goed gevoel over zichzelf. Dit geeft zelfvertrouwen. U moedigt hem aan om het gedrag dat u zo waardeert, te herhalen. U brengt uw kind in een positieve stemming. Dit heeft weer effect op uw positieve humeur en bevordert de harmonie aan tafel.
7. LUISTER NAAR RUSTIGE MUZIEK
Vindt u het nog iets te moeilijk om te praten over luchtige dingen, te luisteren of complimenten te geven? Dan is muziek luisteren de manier om harmonie aan tafel te creëren, want het geeft afleiding. Neem de tijd om te genieten van het eten en de muziek, zonder te praten. Nog leuker wordt het wanneer u samen een playlist maakt. Geef ieder kind de kans om rustige muziek te kiezen. Geen herrie.
8. ZORG VOOR EEN BELONING NA HET ETEN
Nadat u samen met uw gezin boodschappen heeft gedaan, gekookt en heeft gegeten, is het altijd fijn om nog iets in het vooruitzicht te hebben. U beloont de kinderen met iets lekkers. Het hoeft niet altijd iets te eten te zijn. Het kan bijvoorbeeld ook een spelletjes doen na het eten, even wandelen, enzovoort. En vergeet niet uzelf ook te belonen.
9. KIES STAP VOOR STAP
Natuurlijk bent u enthousiast en wilt u alle tips uitproberen. Maar ik adviseer u om te beginnen met de tip die u het meeste aanspreekt. Werkt het, merkt u dat u meer harmonie krijgt? Hou hem erin. En voeg een tweede tip toe. Er is geen goed of slecht moment om te beginnen. Het beste werkt het met kleine duwtjes in de goede richting. Zoals alle gedragsveranderingen de meeste kans hebben als u het met kleine stapjes doet. Waarschijnlijk begint u na een tijdje uw eigen dingen eraan toe te voegen, te variëren of te combineren.
10. ZORG VOOR REGELMAAT EN STRUCTUUR
Ik adviseer u om de tips elke dag toe te passen. Verwacht niet dat u meteen resultaat bereikt. U zult misschien zelfs op weerstand stuiten. Geef uzelf en uw gezin de ruimte om te wennen. Heb vertrouwen in uzelf. Uw goede voorbeeld valt op, en uw gezin zal volgen. De harmonie wordt zichtbaar.
Denken in uitdagingen en niet in problemen. Daar draait het om bij pedagoog Joyce Dompig Vasilda (Paramaribo, ’63). Haar gezin is de grootste inspiratiebron voor haar beroepskeuze. Ze heeft dertig jaar ervaring als groepsleidster, gezinsvoogd, pedagogisch medewerker, en heeft gewerkt met kinderen en ouders met zeer problematische gedrag. Tegenwoordig is ze werkzaam als gastouder, video-hometrainer en kinder- en oudercoach.
